της Πηνελόπης Σπεντζούρη
Το παιδί, στο πλαίσιο ενός υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος που προσφέρει άνευ όρων αποδοχή, ενδιαφέρον και ζεστασιά, μαθαίνει και αναπτύσσει σταθερότητα στις διαπροσωπικές του σχέσεις, αποκτά αυτοπεποίθηση και διαμορφώνει θετική εικόνα για τον εαυτό του. Σε περίπτωση που το περιβάλλον δεν είναι κατάλληλο για να βιώσει το παιδί μια υγιής και σταθερή αλληλεπίδραση με τους γονείς, θα χρειαστεί προσπάθεια στη συνέχεια για να πατήσει γερά στα πόδια του, να αισθανθεί σίγουρο για τον εαυτό του και να αποκτήσει υψηλά όρια αντοχής στις καθημερινές πιέσεις των σημαντικών «άλλων» με τους οποίους συναναστρέφεται. Με αυτό τον τρόπο είτε είναι μαζί οι γονείς είτε όχι αφαιρείται από το παιδί η αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας που θα του πρόσφερε ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον. Το διαζύγιο λοιπόν δεν είναι πάντα το πιο «κακό» που μπορεί να συμβεί. Στο πλαίσιο ενός διαζυγίου το σύστημα αλλάζει και άλλοι άνθρωποι συνήθως αναλαμβάνουν τον «γονεϊκό ρόλο. Τις επιπτώσεις της διαδικασίας αυτής πάνω στο παιδί όλοι λίγο πολύ τις έχουμε διαβάσει και τις γνωρίζουμε. Ενδιαφέρον θα ήταν να σταθεί κανείς στο διάστημα μετά το διαζύγιο και τις ιδιαίτερότητες που μπορεί να προκύψουν. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι δύο γονείς προχωρούν τη ζωή τους, παντρεύονται και κάνουν μια καινούργια οικογένεια. Όταν συμβαίνει αυτό το παιδί αναγκάζεται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα χωρίς να έχει την ασφάλεια ενός σταθερού περιβάλλοντος σαν βάση. Σε αυτή την περίπτωση καλείται να ενσωματώσει νέα πρόσωπα στην πραγματικότητά του τα οποία εμφανίζονται να παίρνουν περιστασιακά τον ρόλο της μαμάς ή του μπαμπά στις αντίστοιχες περιπτώσεις. Έτσι αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το παιδί-αρχικά τουλάχιστον-να είναι μπερδεμένο. Είτε λοιπόν μπαίνει σε μια διαδικασία «άνευ όρων αποδοχής» των νέων συντρόφων των γονιών ώστε να επιτευχθεί η ικανοποίηση της μαμάς και του μπαμπά και να σφραγιστεί με αυτό τον τρόπο η αγάπη τους, είτε λειτουργεί αντιδραστικά και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή τους με άλλους τρόπους.
Εστιάζοντας στη πρώτη περίπτωση το παιδί φαίνεται στα μάτια των γονιών ευπροσάρμοστο και ήπιων τόνων δίνοντας την εντύπωση ότι δεν το ενοχλεί η νέα πραγματικότητα. Ίσως αυτό να ισχύει εν μέρει αλλά στο περιβάλλον της πολυκοσμίας που έχει διαμορφωθεί το παιδί συνήθως αισθάνεται ότι «πρέπει» να είναι ευέλικτο. Αναγκάζεται να μπει σε μια διαδικασία «κοινωνικοποίησης» και να διεκδικήσει εκ’νέου το ρόλο του στα δύο νέα οικογενειακά συστήματα. Θεωρεί ότι πρέπει να είναι ευχάριστο, να συμπαθεί το νέο σύντροφο και να συμβιβάζεται αρκετές φορές με πράγματα που δεν ικανοποιούν πάντα την ανάγκη του. Με αυτό τον τρόπο ενδεχομένως να καταπιέζει συμπεριφορές, απόψεις και σκέψεις ώστε το νέο περιβάλλον να μην διαταραχθεί άλλο, κινδυνεύοντας παράλληλα να απορροφήσει από μόνο του «βάρη» και ρόλους που δεν του αναλογούν.
Σε αυτό το σημείο λοιπόν ζωτικό θα ήταν να επισημάνουμε ότι σε τέτοιου είδους περιπτώσεις οι γονείς καλό θα ήταν να είναι αρκετά ξεκάθαροι και αληθινοί απέναντι στο παιδί σχετικά με τους νέους συντρόφους και να μην παραπλανηθούν από τη φαινομενικά ανεπηρέαστη εικόνα του. Αναγκαίο είναι ο ρόλος του κάθε γονέα να οριοθετηθεί ξανά, να επιβεβαιώνεται με διάφορους τρόπους η αγάπη τους και να υπάρχει το περιθώριο για οποιαδήποτε αντίδραση ή έκφραση (εντός ενός«φυσιολογικού» πλαισίου) του παιδιού απέναντι στη νέα κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα νιώσει το ενδιαφέρον των γονιών αμείωτο και θα είναι πιο εύκολο να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα.
Σπεντζούρη Πηνελόπη
Ψυχολόγος, MSc.Εγκληματολογίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου